Co to jest metoda Just In Time i dlaczego jej znajomość jest istotna dla spedytora?
Nowoczesne technologie zarządzania produkcją i zapasami mają znaczny wpływ na działalność firm z całego świata. Metoda Just in Time trwale zrewolucjonizowała sposób pracy wielu przedsiębiorstw na całym świecie. Sprawdź, co to znaczy Just in Time i jak wpływa na wymagania stawiane spedytorom.
Na czym polega koncepcja Just In Time?
Jedną z popularnych strategii zarządzania produkcją jest Just in Time. Definicją tej koncepcji jest dostawa odpowiedniego towaru we wskazanym czasie i w odpowiedniej ilości. Metoda ta nazywana jest w skrócie JIT. Na czym polega Just in Time? Założeniem tej koncepcji jest maksymalne ograniczenie poziomu zapasów, które generują szereg kosztów i w efekcie zmniejszają zysk przedsiębiorstwa. Firmy stosujące podejście Just in Time produkują tylko potrzebne towary w niezbędnych ilościach i dostarczają je we wskazane przez klienta miejsce. Założenia metody JIT stanowią także podstawę kompleksowego systemu zarządzania Lean Management.
Za pioniera metody Just in Time uważany jest Taiichi Ohno, który od lat 40. XX w. rozwijał tę koncepcję m.in. na podstawie rozwiązań stosowanych w amerykańskim lotnictwie i handlu detalicznym. Efekty prac japońskiego inżyniera szybko zauważyli przedstawiciele marki Toyota i już od lat 50. XX w. zaczęli wdrażać innowacyjne rozwiązania w swoich zakładach. W 1962 r. we wszystkich fabrykach japońskiego koncernu zakończono wdrażanie metody Just in Time. Zasady koncepcji wpłynęły na dynamiczny rozwój tej marki i stopniowo zaczęły być wdrażane u jej dostawców, a następnie w innych firmach. Metoda Just in Time już od lat stosowana jest z powodzeniem w wielu branżach.
Przeczytaj także:
Co ma na celu metoda Just In Time?
Zero zapasów – tak w skrócie można określić główny cel koncepcji Just in Time. Zalety tego rozwiązania to m.in. eliminacja magazynowania gotowych towarów, zwiększenie płynności finansowej, realizacja większej liczby zleceń, skrócenie czasu produkcji, a także zwiększenie przepływu surowców, półproduktów i gotowych towarów. Aby osiągnąć te założenia, niezbędne są m.in. automatyzacja planowania produkcji, a także terminowe dostawy oraz załadunki gotowych towarów w ramach metody Just in Time. Logistyka i transport pełnią więc kluczowe funkcje w nowoczesnych firmach produkcyjnych.
W metodzie Just in Time proces produkcyjny rozpoczyna się dopiero w momencie wystąpienia zapotrzebowania na produkt, co stanowi przeciwieństwo zasad produkcji masowej. W klasycznym rozwiązaniu towary wytwarzane są na ogromną skalę w celu osiągnięcia jak najniższego kosztu jednostkowego produkcji. Wiąże się to jednak z koniecznością utrzymywania wysokiego poziomu zapasów, a także kosztownego magazynowania gotowych towarów. To wszystko sprawiło, że produkcja masowa w wielu branżach została zastąpiona znacznie wydajniejszym rozwiązaniem, jakim jest technologia JIT.
Jak wdrożyć Just In Time?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak wdrożyć podejście Just in Time. Co to oznacza? W rzeczywistości poszczególne branże i przedsiębiorstwa znacznie różnią się od siebie. Trzeba wziąć pod uwagę takie czynniki jak wielkość i strategia firmy oraz wymagania i oczekiwania klientów. W każdym przedsiębiorstwie znaczne ograniczenie zapasów może wiązać się z wyzwaniami, które będą wymagać odpowiednich rozwiązań.
Wdrożenie metody Just in Time to złożony proces, który wymaga wielu czynności przygotowawczych nie tylko w obszarze jednego przedsiębiorstwa. Wynika to m.in. z faktu, że zminimalizowanie poziomu zapasów u producenta wymaga utworzenia odpowiednich buforów u dostawcy. Podobnie wdrożenie metody Just in Time w logistyce wymaga częstych i terminowych dostaw, a także przepływu informacji dotyczących zamówień i zapotrzebowania na surowce czy półprodukty pomiędzy współpracującymi ze sobą podmiotami.
Przeczytaj także:
Cross-docking – system dystrybucji, który powinien znać każdy spedytor
Gdzie się stosuje Just In Time?
Metoda Just in Time wywodzi się branży automotive, w której praktycznie każde przedsiębiorstwo korzysta z tego typu rozwiązań. Dotyczy to nie tylko producentów pojazdów, lecz także dostawców komponentów stosowanych do produkcji samochodów. Technologia Just in Time stosowana jest z powodzeniem w wielu firmach produkcyjnych. Z metody korzystają też m.in. przedsiębiorstwa z branży e-commerce, sklepy stacjonarne, a nawet restauracje, które dzięki zamawianiu odpowiedniej ilości produktów mogą zapobiegać marnotrawstwu żywności.
Wywodząca się z Japonii metodologia zarządzania zapasami wpisała się na dobre w realia światowej gospodarki. Obecnie wielu zleceniodawców wymaga stosowania się do założeń tej metody. Spedytorzy muszą więc pamiętać, że każda dostawa Just in Time powinna zostać zrealizowana terminowo, ponieważ ewentualne opóźnienia mogą mieć znaczny wpływ na działalność odbiorcy towarów.