Podwyżka myta w Niemczech. Czy widać już znaczące zmiany stawek?
1 grudnia 2023 Niemcy wprowadziły nowe stawki opłat drogowych związanych z próbami ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Za tonę wyemitowanego CO2 pobierana jest teraz dodatkowa opłata w wysokości 200 euro. Konkretne koszty zależą od klasy emisji pojazdu.
Sprawdź, czy na platformie Trans.eu widać już znaczące zmiany stawek!
Zmianę odczują łańcuchy dostaw w całej Europie, a koszty poniosą mniejsze firmy transportowe i klienci końcowi. Szacuje się, że dla większości pojazdów o łącznej masie do 40 ton ceny wzrosną nawet o 86%. Co więcej, od lipca 2024 roku nowe opłaty drogowe obejmą także mniejsze pojazdy dostawcze – o DMC od 3,5 tony.
Nie tylko Niemcy
Nie tylko Niemcy zdecydowały się na podniesienie opłat. Zrobiły to również Węgry, Dania i Austria (od 1 stycznia 2024 r.). Kolejne będą Czechy (od marca 2024). W przypadku tych krajów wzrost opłat drogowych jest jednak znacznie niższy. Wysoce prawdopodobne jest natomiast, że ich śladem pójdą kolejne państwa europejskie.
Kto poniesie koszty związane z nowymi opłatami?
Podwyżka myta odbije się na kosztach ponoszonych przez firmy transportowe, które jeżdżą po niemieckich drogach. Dotyczy to nie tylko firm niemieckich, ale także w dużej mierze polskich, dla których Niemcy są głównym partnerem handlowym. Nasz zachodni sąsiad ma bowiem 27,8% udziału w całości polskiego eksportu (dane PFR za 2022 rok). Co więcej, na większości międzynarodowych tras drogowych na Zachód praktycznie nie da się uniknąć tranzytu przez Niemcy, jak na przykład do Francji, która jest trzecim co do wielkości partnerem handlowym Polski (5,7% udziału w eksporcie) czy Wielkiej Brytanii.
Najprawdopodobniej przewoźnicy nie będą w stanie wziąć na siebie całej podwyżki, gdyż musieliby zacząć dopłacać do wykonywanych usług. Dlatego można przewidywać, że w Niemczech oraz w gospodarkach z nimi współpracujących wkrótce znacząco wzrosną stawki transportowe. Część kosztów będą więc musiały wziąć na siebie firmy spedycyjne, a także załadowcy.
W efekcie podwyżek opłat można spodziewać się wzrostu cen produktów konsumpcyjnych – i co za tym idzie inflacji. Jednak zmiana ta będzie odczuwalna najbardziej w Niemczech, a znacznie mniej w Polsce, ponieważ nasz eksport do Niemiec znacznie przewyższa import. Jak szacuje rzecznik Federalnego Stowarzyszenia Transportu Towarowego i Logistyki, Dirk Engelhardt, w przypadku czteroosobowego gospodarstwa domowego w Niemczech, można spodziewać się dodatkowych kosztów w wysokości 350-400 euro rocznie.
Małe firmy przewozowe mogą nie przetrwać podwyżki cen myta i okresu, zanim rynek zaakceptuje nowe, wyższe ceny za frachty. Może to bowiem zająć od kilku do nawet kilkunastu miesięcy. W najgorszym położeniu znajdują się drobne przedsiębiorstwa transportowe – a tych w Polsce jest ponad 90%. To, w jakim stopniu koszty podwyżek wpłyną na poszczególnych uczestników łańcucha dostaw, pokażą najbliższe miesiące.
Jak wzrosły ceny na platformie Trans.eu? Listopad vs. grudzień 2023 r.
Sprawdziliśmy, czy zaraz po wprowadzeniu podwyżki opłat drogowych w Niemczech była widoczna zmiana w cenach frachtów na trasie Polska-Niemcy i Niemcy-Polska. W tym celu przeanalizowaliśmy dane dostępne na platformie Trans.eu z miesiąca przed wprowadzeniem nowych opłat (listopad 2023) i z miesiąca, gdy zaczęły obowiązywać nowe stawki myta (grudzień 2023).
Warto dodać, że listopad i grudzień to jedne z najlepszych miesięcy w branży spedycyjnej. Ma wtedy miejsce szczyt przedświąteczny i ładunków na rynku jest znacznie więcej.
Jak widać w poniższej tabeli, ceny frachtów wzrosły w 3 na 4 przypadki – na trasie Niemcy-Polska, płatnych zarówno w walucie euro, jak i złotówkach – oraz na trasie Polska-Niemcy wypłacanych w euro. Natomiast ciekawym zjawiskiem jest spadek cen frachtów na trasie Polska-Niemcy wypłacanych w rodzimej walucie.
Wzrost cen miesiąc do miesiąca nie był znaczny – wynosił od 1 do 5 procent. Jednak, tak jak już wspominaliśmy, rynek – w tym szczególnie załadowcy – potrzebuje czasu na zaakceptowanie nowych cen za frachty. Eksperci szacują, że może to zająć od kilku do nawet kilkunastu miesięcy. Zakładać więc można stopniowy wzrost cen.
Weźmy jeszcze na tapet najpopularniejszą trasę Niemcy-Polska/Polska-Niemcy na platformie Trans.eu. Jest nią Frankfurt nad Menem-Wrocław płatna w euro. Średnia cena za fracht w listopadzie wynosiła 410 euro, natomiast w grudniu już 564 euro, co oznacza wzrost o niemal 38 procent.
Dalekosiężne skutki?
Wyższe koszty transportu stanowią negatywny bodziec dla przemysłu i handlu w Niemczech i krajach blisko z nimi współpracującymi. Co więcej, czas, w którym podwyżki te są wprowadzane, jest wyjątkowo niekorzystny. Rynki europejskie borykają się bowiem z wysoką inflacją i spowolnieniem gospodarczym.
Tak wysoka podwyżka opłat drogowych może stać się drogowskazem dla innych krajów, aby wprowadzić podobne opłaty. Na razie dotyczy to Węgier, Austrii i Danii, a w marcu dołączą do nich Czechy.
Więcej informacji na temat wyzwań w branży TSL znajdziesz w naszym najnowszym raporcie Rynek transportowy w Europie.