Ryzyko w pracy spedytora – chyba nie wierzysz w te mity?

- Author: Monika Petryna

O ryzykach w pracy spedytora i sposobach na ich ograniczenie opowiadaliśmy kilka dni temu na webinarze z mec. Beatą Janicką. Mamy dla Was nagranie spotkania oraz podsumowanie omówionych na nim faktów i mitów o odpowiedzialności ponoszonej przez spedytora.

Ryzyko w pracy spedytora – chyba nie wierzysz w te mity - logo

Spedytor lub właściciel przesyłki odpowiada za to, by ładunek bezpiecznie dotarł do celu. W razie szkody jest zainteresowany uzyskaniem odszkodowania – szybko i w pełnej wysokości. Najprostszą ochroną spedytora jest polisa OCS (odpowiedzialności Cywilnej Spedytora), która zakresem obejmuje roszczenia dotyczące niewykonania lub nienależytego wykonania umowy spedycji. A jeśli jako spedytor przyjmiesz na siebie zlecenie przewozowe? Co zrobić aby jak najpełniej chronić ładunek? Zmierzmy się z kilkoma faktami i mitami.

⚠️ Klauzula ryzyk spedycyjnych to idealne rozwiązanie dla spedytora.

To bardzo popularne, choć niestety nie mające nic wspólnego z prawdą przekonanie. Często oferowane jako dodatek do polisy OC działalności czy OC przewoźnika drogowego klauzule czynności spedycyjnych dają złudne poczucie odpowiedniego zabezpieczenia. W praktyce  pokrywają one co najwyżej uchybienie z czynności spedycyjnej wymienionej w umowie, o ile dojdzie do szkody w ładunku. Oznacza to więc, że nie chronią spedytora od odpowiedzialności w zakresie ryzyk, które reguluje Kodeks Cywilny.

⚠️ Działam jako spedytor więc nie mogę odpowiadać jak przewoźnik.

To jeden z najczęstszych mitów. Dlaczego rozmija się z rzeczywistością? To proste: o tym jaka umowa została zawarta decyduje jej treść a nie rodzaj podejmowanych w ramach umowy czynności.

Załóżmy, że przyjmujesz ofertę, w której mowa jest tylko o przewozie rzeczy. Z umowy nie wynika żadna dodatkowa czynność związana z organizacją transportu, jest to więc umowa przewozu, nie spedycji. W tej sytuacji należałoby zabezpieczyć się polisą OC spedytora z rozszerzeniem o ryzyka OC przewoźnika.
Jak skalkulować składkę? Sprawdź tutaj. 

⚠️ Nie popełnię winy w wyborze, jeśli przewoźnik potwierdził mi, że posiada polisę OCPD.

To często powtarzany i bardzo niebezpieczny mit. Pamiętajmy, że obowiązująca spedytora należyta staranność w wyborze wykonawcy usługi przewozowej zachowana jest tylko i wyłącznie wtedy, gdy powierzy on zlecenie takiemu przewoźnikowi, którego profesjonalizm i jakość świadczonych usług budziła zaufanie. Nierozłącznym elementem jest tutaj weryfikacja polisy OC przewoźnika drogowego, zarówno pod kątem jej posiadania, zakresu, ważności, jak i opłacenia. Niewłaściwa polisa podwykonawcy lub jej brak będzie uznana za winę w wyborze i obciąży spedytora.

⚠️ Gdy spedytor lub przewoźnik ma OCS lub OCP ubezpieczenie cargo jest zbędne.

Dla spedytora lub właściciela przesyłki najlepszym rozwiązaniem jest ubezpieczenie przesyłki w transporcie polisą cargo. Dlaczego?
Przepisy regulujące odpowiedzialność przewoźnika lotniczego i morskiego wyłączają odpowiedzialność m.in za ryzyka wojenne, zaś w przypadku przewoźników drogowych umożliwiają powołanie się na wyłączenie ich odpowiedzialności. Ubezpieczyciel nie obejmie ochroną polisową ryzyk, które na mocy przepisów są wyłączone z odpowiedzialności cywilnej przewoźnika. W tej sytuacji objęcie towaru ubezpieczeniem cargo da możliwość rozszerzenia ochrony o te ryzyka, stając się przysłowiowym wentylem bezpieczeństwa dla spedycji.

⚠️ Skoro ja jako spedytor lub przewoźnik odpowiadam za szkodę, to odpowiada za nią też mój ubezpieczyciel.

To błędne przekonanie może być dotkliwe w skutkach. Powiedzmy to jasno: odpowiedzialność spedytora, wynikająca z regulacji prawnej, a ustalona z zakładem ubezpieczeń odpowiedzialność polisowa to dwie osobne kwestie. Ubezpieczenie OCS lub OCP nie służy do zaspokojenia roszczeń klienta w każdym przypadku zaistnienia szkody. Ubezpieczyciel odpowiada tylko w takim zakresie, jaki wynika z zapisów umowy, a nie w zakresie w jakim przepisy prawa określają odpowiedzialność spedytora. Ponadto w każdej polisie wskazany jest zakres wyłączeń ochrony polisowej, który wynika z regulacji wewnętrznych zakładów ubezpieczeń.

⚠️ Ubezpieczyciel OCS/ OCP powinien pokryć wszystkie szkody i koszty, jakie ubezpieczony zobowiązany jest zapłacić.

To kolejny często pokutujący mit. Zdarza się, że poszkodowany oczekuje zarówno od spedytora jak i od ubezpieczyciela płacenia za wszystko, zapominając o zasadach realizacji świadczeń wynikających z przepisów. Z kolei ubezpieczyciel, oceniając pokrycie szkody odnosi się do  wiążących go zapisów polisy, czyli przede wszystkim:

  • sumy ubezpieczenia – ustalonej górnej granicy odpowiedzialności ubezpieczyciela,
  • rodzaju sumy ubezpieczenia – redukcyjnej (która pomniejsza się po każdej wypłacie odszkodowania) lub nieredukcyjnej (a stała, określona w polisie wartość dla każdego zdarzenia),
  • franszyzy redukcyjnej – wysokości szkody, którą ubezpieczony będzie zobowiązany pokryć we własnym zakresie.

⚠️ Klauzula ochrony w przypadku szkód wynikających z rażącego niedbalstwa to remedium na wszystko.

Niestety, nic bardziej mylnego. Brak dostosowania się do nałożonych na ubezpieczonego obowiązków (np. w zakresie klauzuli parkingowej czy wyboru podwykonawców), mimo włączenia klauzuli dotyczącej ochrony w przypadku rażącego niedbalstwa, może skutkować odmową wypłaty odszkodowania. Dlaczego? Samo włączenie klauzuli nie będzie skuteczne jeżeli obowiązki wynikające z umowy nie są przez ubezpieczonego wykonywane.

⚠️ Z ubezpieczenia cargo pokrywane są wszelkie szkody w towarze

Stwierdzenie to nie jest prawdziwe. Po pierwsze, nawet przy tzw. klauzulach “all risk” istnieje katalog wyłączeń odpowiedzialności. Po drugie, ubezpieczenie cargo nie służy likwidacji szkód wynikających z opóźnienia.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPEDYTORA I PRZEWOŹNIKA – TE FAKTY ZAPAMIĘTAJ

Powyżej rozprawiliśmy się z szeregiem najpopularniejszych mitów o ubezpieczeniach OCS i OCP. Jeśli chcesz zgłębić ten temat – polecamy Ci dodatkowo artykuł „Pułapki na spedytora”.

Na zakończenie krótko podsumujmy fakty odnośnie ryzyk i odpowiedzialności w pracy spedytora i przewoźnika.

🟢 OCS to ubezpieczenie dla spedytora w rozumieniu art. 794 kc, a OCP – dla przewoźnika drogowego

Tak, nie ulega wątpliwości, że polisa OCS to produkt dla spedytorów, a polisa OCPD dla przewoźników. Zdarzają się ubezpieczenia łączące oba te zakresy odpowiedzialności. Jeżeli spedytor  ma działalność obejmującą przewóz, brak polisy przewoźnika umownego będzie bardzo ryzykowna. Przyczyna jest prosta: mimo że formalnie spedytor nie prowadzi działalności przewozowej, poprzez przyjmowanie zleceń przewozowych wchodzi w rolę przewoźnika.

🟢 Odpowiedzialność przewoźnika za szkodę wynika z przepisów prawa, a ubezpieczyciela OC – z zawartej umowy ubezpieczenia

Zgadza się, odpowiedzialności tych nie można ze sobą utożsamiać. Zakres odpowiedzialności ponoszonej przez przewoźnika drogowego określają przepisy, głównie Prawo Przewozowe/ Konwencja CMR. Z kolei zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela jest podzbiorem odpowiedzialności przewoźnika, a to jak szeroki będzie ten podzbiór jest tematem rozmów z zakładem ubezpieczeń na etapie przygotowywania oferty.

Zawsze też warto pamiętać, że najtańsze rozwiązanie oznacza zwykle ograniczony zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela, czyli w praktyce na pokrycie roszczenia środki z własnej kieszeni będzie musiał wyłożyć sam spedytor czy przewoźnik.

NAGRANIE WEBINARU O ODPOWIEDZIALNOŚCI SPEDYTORA

Kilka dni temu wraz z Transbrokers zorganizowaliśmy spotkanie online pt. „Odpowiedzialność spedytora. Jak chronić siebie i swój biznes?”. Naszym gościem była mec. Beata Janicka, która opowiedziała o: 

  • ryzykach wynikających z braku polisy lub posiadania niewłaściwej polisy, 
  • ubezpieczeniu cargo w kontekście odpowiedzialności spedytora,
  • faktach i mitach na temat OCPD i OCS. 

Chcesz uzyskać dostęp do nagrania? Nic prostszego: wystarczy wysłać wiadomość e-mail na adres zapytania@transbrokers.eu wpisując w tytule Kontakt – spotkanie online.

Chcesz sprawdzić, czy Twoja polisa wystarczająco zabezpiecza ryzyka wynikające z Twojej pracy? Chciałbyś dowiedzieć się więcej o ubezpieczeniu cargo? A może po prostu masz kilka pytań czy wątpliwości odnośnie ubezpieczeń? Zobacz jak szybko i wygodnie skontaktujesz się z brokerem: link.