Spedytor jako przewoźnik umowny – ryzyka i sposoby ich zabezpieczenia

Z analizy Transbrokers wynika, że wielu spedytorów, zwłaszcza mniejszych, nie posiada ubezpieczenia OC spedytora, a jedynie OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej z klauzulą rozszerzającą zakres odpowiedzialności o szkody w rzeczach będących przedmiotem czynności spedycyjnych (OC spedytora). Oczywiście można tak, ale trzeba mieć świadomość, że nie jest to pełnoprawne ubezpieczenie OCS i może sprowadzić na nas problemy.

Pierwsze i podstawowe ryzyko jest takie, że potencjalny zleceniodawca analizując polisę spedytora dojdzie do wniosku, że to tylko atrapa ubezpieczenia i nie weźmie takiego spedytora pod uwagę. Ale to najmniejszy problem.

Spedytor jako przewoźnik umowny

Spedytor powinien wziąć pod uwagę, że prędzej czy później, świadomie lub nie (zwykle nieświadomie), wejdzie w rolę przewoźnika umownego, czyli podejmie się wykonania umowy transportu. I spora część szkód, która trapi spedytorów, dotyczy właśnie ryzyka przewoźnika umownego.

Skoro tak, to polisa OCS powinna to uwzględniać, jednak w standardowym zakresie odpowiedzialność spedytora z tytułu występowania w roli przewoźnika umownego nie jest objęta ubezpieczeniem. Można oczywiście o to zawnioskować i uzyskać stosowne pokrycie ubezpieczeniowe. W przypadku klauzuli wydania towaru osobie nieupoważnionej nie ma takiej możliwości i spedytor będzie ryzykować brak ochrony ubezpieczeniowej.

Dziurawy zakres ubezpieczenia

Spedytor odpowiada za to, aby transport się w ogóle odbył, w szczególności za:

• wyszukanie odpowiedniego przewoźnika (polisa OCP o odpowiednim zakresie ubezpieczenia, licencje i zezwolenia, itp.),
• przygotowanie dla przewoźnika instrukcji przewozu, w tym:
  • podanie warunków przewozu,
  • środka transportu oraz
  • ustalenia trasy,
• podstawienie pojazdu na załadunek,
• przygotowanie przesyłki do transportu, jej pakowanie, oznakowanie, określenie prawidłowej wagi towaru, a następnie załadunek,
• przeładunek i rozładunek,
• dopilnowanie warunków składowania, przechowania towaru i monitorowania przestrzegania tych wytycznych,
• organizowanie odprawy celnej,
• kontrolowanie przesyłki w trakcie samego przewozu:
  • sprawdzanie miejsca jej położenia,
  • informowanie o ewentualnych problemach swojego zleceniodawcę,
• wypracowanie jak najkorzystniejszych dla zleceniodawcy warunków transportu ładunku,
• sprawdzenie stanu towaru i jego opakowania przed oddaniem ładunku do przewozu,
• odprawę celną,
• przygotowanie odpowiedniej dokumentacji,
  itp.

Jest to katalog obowiązków spedytora, który jest jednocześnie katalogiem ryzyk, które ponosi – niewywiązanie się z ww. obowiązków może skutkować odpowiedzialnością cywilną (jeśli powstanie roszczenie).

Jakie klauzule rozszerzające powinny się więc znaleźć w ubezpieczeniu OCS, aby zabezpieczyć ryzyka wynikające z roli przewoźnika umownego?

Reasumując, ubezpieczenie OCS zabezpiecza pełen katalog ryzyk, jakie ponosi spedytor zgodnie z k.c., podczas gdy na mocy klauzli ubezpieczyciel odpowiada tylko za szkody rzeczowe w przesyłce – to mała część ryzyka, jakie ponosi spedytor.

Zainteresował Cię ten temat? Zerknij na wcześniejsze teksty: o pułapkach związanych z odpowiedzialnością w pracy spedytora oraz o  mitach nt. ryzyk w pracy spedytora.