Co to jest podatność transportowa ładunku i jakie są jej rodzaje?
Podatność transportowa to pojęcie, które powinien znać każdy spedytor. Zwłaszcza jeśli chce ułatwić sobie pracę m.in. w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem przewozu. Sprawdź, czym jest podatność transportowa. Rodzaje czynników wpływających na klasyfikację ładunków szczegółowo omawiamy w tym artykule.
Co to jest podatność transportowa?
Jednym z istotnych aspektów przewozów towarów jest podatność transportowa. Definicja tego pojęcia brzmi następująco: podatność transportowa to zbiór cech fizycznych, chemicznych, fizykochemicznych i biologicznych danego ładunku. Znajomość wspomnianych parametrów pozwala określić m.in. dobór właściwych opakowań, sposobu załadunku i ułożenia przesyłki w przestrzeni ładunkowej. Ponadto podatność transportowa ładunku warunkuje, jaki rodzaj samochodu ciężarowego powinien dostarczyć przesyłkę, aby dotarła do odbiorcy w nienagannym stanie.
Przed wyceną przewozu danego towaru warto dokładnie sprawdzić podatność transportową. Co to oznacza w spedycyjnej praktyce? Budowa oraz skład chemiczny towaru, a także wpływ otoczenia determinują wrażliwość ładunku i w efekcie jego podatność transportową. Przykładem mogą być np. mięso czy ryby, które wymagają przewozu naczepami chłodniczymi. Z kolei wartości temperatury kontrolowanej zależą od tego, czy są to towary świeże, czy mrożone. Ponadto podatność transportowa wskazuje sposoby załadunku, rozładunku i zabezpieczenia przesyłki na czas transportu. Spełnienie wszystkich wymogów może znacznie ograniczyć ryzyko wystąpienia uszkodzeń towaru.
Przeczytaj także:
Na czym polega podatność transportowa ładunku?
Podatność przewozowa towarów to kategoria dzieląca się na trzy rodzaje podatności: naturalną, techniczną i ekonomiczną. Po kolei wyjaśnimy każdą z nich, jednak warto mieć na uwadze, że właściwości towaru mogą być zróżnicowane. Oznacza to, że dana przesyłka może mieć np. wysoką podatność transportową naturalną, lecz niską podatność techniczną.
Podatność transportowa naturalna jest zbiorem cech ładunków, które w określonym stopniu decydują o następujących właściwościach:
- wrażliwość na czas trwania transportu,
- podatność na uszkodzenia spowodowane wstrząsami i uderzeniami podczas załadunku i transportu,
- wrażliwość na światło, wilgoć i temperaturę,
- szkodliwość dla zdrowia ludzi,
- możliwość uszkodzeń towarów znajdujących się w otoczeniu,
- podatność na wydzielanie lub wchłanianie zapachów,
- podatność na ulatnianie się, rozsypywanie i rozlewanie,
- podatność na samozapłon, łatwopalność lub wybuch.
Stopień podatności transportowej naturalnej decyduje o sposobie pakowania towarów. Bez opakowania, czyli luzem mogą być przewożone ładunki, które charakteryzują się dużym stopniem naturalnej podatności transportowej, takie jak granit, żwir czy niektóre płody rolne i materiały budowlane. Z kolei towary, które przewożone są w opakowaniach częściowych, całkowitych lub wielokrotnych odznaczają się naturalną podatnością transportową o niskim stopniu.
Na czym polega techniczna podatność transportowa ładunków?
Podatność transportowa techniczna oznacza odporność ładunku na warunki przewozu i skutki przemieszczania się w środku transportu. Wynika to z masy, wielkości, objętości, kształtu i stanu skupienia przesyłki, czyli z czynników zewnętrznych. Uwzględnienie wspomnianych cech ładunku jest niezbędne, aby wybrać środek transportu o odpowiednich wymiarach przestrzeni ładunkowej, dopuszczalnej masie całkowitej, a także przystosowaniu do przewozu np. towarów sypkich, ciekłych lub niebezpiecznych. Podatność transportowa techniczna wpływa także na technologię załadunku i rozładunku przesyłki.
Przeczytaj także:
Czym jest ekonomiczna podatność transportowa ładunków?
Podatność transportowa ekonomiczna określa stosunek wartości frachtu wraz z wszystkimi dodatkowymi opłatami do wartości przewożonego ładunku. Co do zasady, im wyższa jest wartość przesyłki, tym niższa staje się ekonomiczna podatność transportowa towaru. Wynika to m.in. z kosztów dodatkowych usług lub wyposażenia, które niezbędne są do przewozu ładunku oraz większych kwot ewentualnych roszczeń z tytułu uszkodzenia lub zagubienia towaru.
Podmioty zlecające transport towarów o znacznej wartości często sięgają po droższe rozwiązania, takie jak przewóz pojazdem dedykowanym, gdy objętość i masa przesyłki nie wykorzystują w całości możliwości transportowych ciężarówki. W takich przypadkach zleceniodawcy mogą także brać pod uwagę krótszy czas dostawy, co przyspiesza obrót kapitału zamrożonego w przewożonych towarach. Na podstawie podatności transportowej ekonomicznej ładunki można podzielić na trzy kategorie:
- małowartościowe – charakteryzują się dużą podatnością transportową naturalną, więc nie wymagają szczególnej troski, a do ich przewozu wystarczą podstawowe środki transportu,
- średniowartościowe – odznaczają się zróżnicowaną podatnością transportową techniczną, więc w trakcie przewozu należy przestrzegać określonych procedur,
- wysokowartościowe – w ładunkach tego typu nie mogą wystąpić żadne ubytki. Dlatego przewożone są w nadwoziach zamkniętych, często z dodatkowymi zabezpieczeniami.